Ανωγή - Κοίμηση της Θεοτόκου
Ο Ναός της Παναγίας στην Ανωγή Ιθάκης, κτισμένος σε υψόμετρο 500μ, είναι ένας από τους μεγαλύτερους, σημαντικότερους και αρχαιότερους ναούς των Βαλκανίων. Είναι ρυθμού Βασιλικής μεγάλων διαστάσεων (μήκος 30μ και πλάτος 10μ περίπου) και, όπως λέγεται, κτίστηκε τμηματικά πριν από 700 χρόνια. Το εσωτερικό του Ναού είναι ολόκληρο σκεπασμένο με τοιχογραφίες Βυζαντινής Τεχνοτροπίας. Για το λόγο αυτό έχει κηρυχθεί διατηρητέο ιστορικό μνημείο από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων. Θαυμάσιες εικόνες αγίων και μορφές αγγέλων σπάνιας τεχνικής μαρτυρούν το ταλέντο του ζωγράφου της εποχής, του Αντώνιου εξ Αγράφων, που ήκμασε περί τα μέσα του 17ου αιώνα. Ο ζωγράφος προερχόταν από τη σχολή των Βραγγιανών Αγράφων, στην οποία διατηρούνταν η Βυζαντινή Παράδοση. Σύμφωνα με επιγραφή στο πέτρινο τέμπλο, ο Αντώνιος εξ Αγράφων παρέδωσε τις εικόνες το 1680. Ο ναός υπέστη σοβαρές ζημιές στους καταστρεπτικούς σεισμούς του 1953. Επισκευάστηκε με την φροντίδα και συνδρομή του ιθακήσιου εφοπλιστή κ. Πάνου Γράτσου. Οι τοιχογραφίες αναπαλαιώθηκαν και αποκαταστάθηκαν από το συντηρητή κ. Αναστάσιο Κουτσουρή.
Οι τοιχογραφίες είναι διατεταγμένες σε πέντε παράλληλες ζώνες, στη βόρεια και στη νότια πλευρά του κυρίως ναού. Στη πρώτη ζώνη υπάρχουν απλά διακοσμητικές εικόνες. Η δεύτερη ζώνη, ξεκινώντας πάνω από το δάπεδο της εκκλησίας, δείχνει μια σειρά ολόσωμων Αγίων. Μέρος της ζώνης αυτής του δυτικού τοίχου απέναντι από την κύρια είσοδο, θυμίζει ως πρώτη εντύπωση τα μωσαϊκά του San Vitale της Ραβέννας και τις τοιχογραφίες των Μετεώρων. Το Μωσαϊκό της ένστολης Θεοδώρας στη Ραβέννα, αντιστοιχεί την Αγιογραφία του Μεγάλου Κωνσταντίνου και της Αγίας Ελένης στη εκκλησίας της Ανωγής. Στην περίπτωση της Ανωγής, μεταξύ Κωνσταντίνου και Ελένης, ο Αγιογράφος παρεμβάλει ένα διπλό σταυρό, που σήμερα είναι ευρύτερα γνωστός ως ο σταυρός της Λορένης, έμβλημα του στρατηγού Ντε Γκολ στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στην τρίτη ζώνη υπάρχουν άγιοι και όσιοι σε δακτύλιο, με διακόσμηση αγράμπελης. Στην τέταρτη ζώνη απεικονίζονται παραστάσεις από την ζωή της Παρθένου και των Μαρτύρων της εκκλησίας. Στην πέμπτη και τελευταία ζώνη, η οποία κόβεται στη μέση από την τοποθέτηση μεταλλικής ψευδοροφής το έτος 1910, ο αγιογράφος παραθέτει σκηνές από τη ζωή του Χριστού. Στο σύνολό τους οι τοιχογραφίες είναι ηπειρωτικής τεχνοτροπίας, με επιδράσεις από την κρητική σχολή και ίσως από τα περίφημα μωσαϊκά των Βυζαντινών ναών της Ραβέννας.
Βαθύ - Ιερός Ναός Εισοδίων της Υπεραγίας Θεοτόκου
Η Παλαιά Μητρόπολη του Νησιού.
Ο Ιερός ναός της Παναγίας χτίστηκε το 1800. Προϋπήρχε μικρός ναΐσκος, τον οποίο μεγάλωσαν για τις ανάγκες των ενοριτών. Έχει ένα θαυμάσιο ολόγλυφο ξύλινο τέμπλο, μεταβυζαντινής τέχνης του 1793, που κατασκευάστηκε από τον Μετσοβίτη και επιβλητικό παλαιό βενετσιάνικο κωδωνοστάσιο του 1820, από γνήσια νηρήτια πέτρα. Οι τοιχογραφίες του ναού αποτελούν αγιογραφικό έργο βυζαντινής μεγαλοπρέπειας.
Mοναστήρι Καθαρών
Η Ιερά Μονή των Καθαρών, προσκύνημα και σημείο αναφοράς για τους απανταχού της γης Ιθακήσιους, είναι κτισμένη στη νοτιοανατολική κορυφή του ομηρικού όρους Νήριτο, 600μ. περίπου από τη θάλασσα και σε απόσταση 15 χλμ. από το Βαθύ. Η εικόνα της Παναγίας αποδίδεται στον Ευαγγελιστή Λουκά και παριστά την γέννηση της Θεοτόκου. Η εκκλησιαστική παράδοση αναφέρει πως το όνομα 'Καθαρά' προέρχεται από τη λέξη 'κάθαρα', που στην τοπική διάλεκτο σημαίνει τα ξερόκλαδα και τους μικρούς θάμνους που κόβονται και καίγονται για να καθαρίσει κάποιος τόπος. Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή, ηπειρώτες καταδιωκόμενοι από τους Τουρκαλβανούς άφησαν τον τόπο τους και κατέφυγαν στην Ιθάκη, όπου εγκαταστάθηκαν στο όρος Νήριτον, στη θέση «Μαζός», 400μ. περίπου από το σημερινό μοναστήρι. Ανάμεσα στα λίγα υπάρχοντά τους, ανακάλυψαν ότι έλειπε η θαυματουργή εικόνα που απεικόνιζε το Γεννέσιο της Θεοτόκου. Κάποια νύχτα είδαν, εκεί που βρίσκεται σήμερα ο ναός του Μοναστηριού, ένα εκτυφλωτικό φως. Παρ’ όλες τις έρευνες, δεν βρήκαν τίποτε στο σημείο εκείνο. Το ίδιο φαινόμενο επαναλαμβανόταν για αρκετές νύχτες, οπότε σκέφτηκαν να κόψουν και να κάψουν τους θάμνους και τα ξερόκλαδα για να καθαρίσει ο τόπος, ώστε να δουν τι συμβαίνει. Όταν έσβησε η φωτιά διέκριναν μια εικόνα, που δεν είχε καεί. Όλοι αναγνώρισαν την εικόνα του Γεννεσίου της Θεοτόκου, που είχαν στην Ήπειρο. Επειδή λοιπόν την ιερή εικόνα τη βρήκαν με θαυματουργό τρόπο μέσα στα καιόμενα κάθαρα, την ονόμασαν «Καθαριώτισσα». Στο σημείο εκείνο έκτισαν μια μικρή εκκλησία για να βάλουν μέσα την θαυματουργή εικόνα.
Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, το μοναστήρι ιδρύθηκε από οπαδούς της καθολικής αίρεσης των Καθαρών. Η συγγραφέας κ. Ρίτα Τσιντήλη- Βλησμά αναφέρει και τρίτη εκδοχή. Σύμφωνα μ’ αυτή, στο σημείο που είναι κτισμένη η εκκλησία των Καθαρών, υπήρχε πριν κάποιος ειδωλολατρικός ναός, μάλλον της Θεάς Αθηνάς. Μια από τις πολλές προσωνυμίες της Θεάς ήταν και ‘’Καθαρά’’. Κατά τον αρχαιολόγο-συγγραφέα W. GELL, η περιοχή ήταν αφιερωμένη στον θεό Απόλλωνα. Η ζωή του Μοναστηριού αρχίζει γύρω στα 1696.
Λίγο πιο πέρα από το Μοναστήρι, υψώνεται το καμπαναριό του. Στο ισόγειο βρίσκεται το παρεκκλήσιο των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Το καμπαναριό γκρεμίστηκε στους σεισμούς του 1953 και ξαναχτίστηκε. Η θέα που αντικρίζει κανείς από τη θέση όπου βρίσκεται το καμπαναριό, είναι μοναδική. Σχεδόν σαν αεροφωτογραφία, αποκαλύπτεται ολόκληρο το νότιο τμήμα του νησιού, μέρος του ανατολικού τμήματος της Κεφαλονιάς και στο βάθος αριστερά οι Εχινάδες νήσοι, τα δυτικά παράλια της Αιτωλοακαρνανίας και, τις ημέρες με καλή ορατότητα, οι ακτές της Πελοποννήσου και η Ζάκυνθος.
Η Καθαριώτισσα είναι προστάτης και πολιούχος του νησιού, που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Σεπτεμβρίου.